Inhoud

• Wat doet enzalutamide en waarbij gebruik ik het?
• Wat zijn mogelijke bijwerkingen?
• Mag ik enzalutamide gebruiken met andere medicijnen?
• Kan ik met dit medicijn autorijden, alcohol drinken en alles eten of drinken?
• Mag ik dit medicijn gebruiken als ik zwanger ben, wil worden of borstvoeding geef?
• Hoe gebruik ik dit medicijn?

enzalutamide

Enzalutamide is een anti-androgeen. Dat wil zeggen dat het de werking tegengaat van mannelijke geslachtshormonen, zoals testosteron.

Artsen schrijven dit medicijn voor bij prostaatkanker.

Wat doet enzalutamide en waarbij gebruik ik het?

Kanker

Kanker is een verzamelnaam voor meer dan honderd verschillende aandoeningen, waarbij lichaamscellen zich ongeremd vermenigvuldigen. Het gevolg zijn tumoren (gezwellen) of afwijkingen in bloed en lymfebanen. Het is een ernstige ziekte die slecht kan aflopen, als men er niets aan doet.

Dankzij nieuw onderzoek is tegenwoordig goede behandeling voor veel soorten kanker mogelijk. Bij snelle behandeling voorkomt u dat een kankergezwel doorgroeit in het omringende weefsel of dat het uitzaait. Bij uitzaaiingen ontstaat kanker op andere plaatsen in het lichaam.

Oorzaak
In elke cel zit DNA. DNA bevat de erfelijke eigenschappen van ons lichaam, zoals de bloedgroep en de kleur van de ogen. Door het DNA weten cellen wat ze moeten doen, bijvoorbeeld ook hoe snel ze zich moeten delen.

Bij een celdeling ontstaan uit één cel 2 dochtercellen, met exact hetzelfde DNA als de moedercel. Als het stukje DNA dat de celdeling bestuurt beschadigd raakt, kan de cel zich sneller gaan delen. De nieuwe cellen hebben dezelfde beschadiging in het DNA als de moedercel. Daardoor gaan ook deze cellen zich veel te snel delen, met kanker tot gevolg.

Hoe de beschadiging in het DNA ontstaat, is vaak onbekend. Het lijkt soms te komen door chemische stoffen als teer in tabaksrook, of door asbest, alcohol, te veel of te vet voedsel, straling of door een erfelijke aanleg.

Verschijnselen
Kanker is een verraderlijke ziekte. Elke kankersoort veroorzaakt weer andere klachten. In het beginstadium zijn er vaak helemaal geen verschijnselen. Pas als een kankergezwel tegen zenuwen aandrukt, is pijn te voelen.

Sommige klachten komen bij vrijwel alle kankersoorten voor, zoals erge vermoeidheid, gebrek aan eetlust en afvallen (bijvoorbeeld meer dan 3 kilo per maand).

Prostaatkanker
De prostaat is een klier rond de urinebuis. Deze klier maakt het prostaatvocht dat bij de zaadlozing samen met de zaadcellen naar buiten komt.

Bij een DNA-beschadiging kunnen de cellen in de prostaatklier ongeremd gaan groeien. Op deze plaats wordt de prostaat hard en kan hij groter zijn. De tumor kan de plasbuis dichtknijpen waardoor het plassen moeilijker gaat. Het mannelijke hormoon testosteron bevordert de groei van de kankercellen. Testosteron wordt aangemaakt door de zaadballen.

Behandeling
Welke behandeling u krijgt hangt af van hoever de prostaatkanker is gevorderd. Behandeling kan bestaan uit een operatie, bestraling en medicijnen om het hormoon testosteron uit te schakelen (chemische castratie). Als chemische castratie niet voldoende is, neemt men soms met een operatie de zaadballen weg, zodat deze geen testosteron meer kunnen aanmaken. Soms zijn cytostatica-kuren nodig (chemotherapie).

Artsen schrijven enzalutamide voor als prostaatkanker is uitgezaaid en toch blijft doorgroeien. Soms wordt het samen met andere medicijnen die testosteron uitschakelen gebruikt. Ook wordt het voorgeschreven als andere medicijnen die testosteron blokkeren niet meer werken. 

Werking
Enzalutamide blokkeert het mannelijke hormoon testosteron. Testosteron kan dan de groei van kankercellen niet meer bevorderen. Hierdoor worden de klachten minder en groeit de tumor minder snel.

Wat zijn mogelijke bijwerkingen?

Soms (bij 10 tot 30 op de 100 mensen)

• Vermoeidheid en een zwak gevoel

• Opvliegers: aanvallen van warmtegevoel, rood hoofd en zweten

• Hoge bloeddruk

   

  Uw arts zal uw bloeddruk regelmatig meten.

• Broze botten. Hierdoor kunt u eerder een bot breken.

Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)

• Hoofdpijn

• Groei van borsten en pijnlijke borsten

  Dit neemt meestal af na stoppen met de behandeling of verminderen van de dosering. Soms blijven de borsten of gaan ze niet meer helemaal weg. Het klierweefsel en de tepels kunnen ook pijnlijk aanvoelen.

• Psychische klachten, zoals gevoelens van angst. Zeer zelden: hallucinaties (dingen zien die er niet zijn).

• Problemen met geheugen, vergeetachtigheid, moeite met concentreren. Zeer zelden moeite met leren en begrijpen.

• Evenwichtsproblemen, neiging tot vallen. Door de verminderde hoeveelheid mannelijk hormoon (testosteron) kunnen uw botten ook brozer worden. U kunt hierdoor eerder een bot breken.

• Droge huid, jeuk

• Rusteloze benen (restless legs). U merkt dat aan een kriebelend, jeukend, tintelend of pijnlijk gevoel in de benen. U heeft dan de neiging om de benen te bewegen, dan verdwijnt namelijk dat gevoel.

Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)

• Aanval van epilepsie met spierschokken en bewustzijnsverlies. Waarschuw dan meteen een arts.

• Minder witte bloedcellen en minder bloedplaatjes. Hierdoor heeft u meer kans op infecties en bloedingen. De infecties zijn bijvoorbeeld griep, verkoudheid, keelontsteking, longontsteking, blaasontsteking, schimmelinfecties of huidinfecties, zoals steenpuisten. Neem bij de volgende verschijnselen contact op met uw arts: onverklaarbare koorts of keelpijn, koude rillingen, hoesten, benauwdheid, pijn bij het plassen, bloed in de urine, bloedneuzen en onverklaarbare blauwe plekken.

• Maagdarmklachten, zoals misselijkheid, braken en diarree

• Ernstige hersenaandoening (deze aandoening heet PRES). Waarschuw meteen een arts bij sufheid, verwardheid, hoofdpijn, slechter zien en epileptische aanvallen.

• Overgevoeligheid voor dit medicijn. U merkt dit aan huiduitslag, jeuk, galbulten of rode vlekken. Raadpleeg dan uw arts. Ook kunt u zwellingen krijgen van het gezicht, de mond, tong, lippen of keel. U kunt hierbij erg benauwd worden. Waarschuw in dit geval direct een arts, of ga naar de Eerste-hulpdienst.
   

  Als u overgevoelig bent voor enzalutamide mag u het niet meer gebruiken. Geef dat aan de apotheker door. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u het niet opnieuw krijgt.

• Stoornissen in het hartritme

  Raadpleeg uw arts als u denkt dat dit bij u het geval is.

• Spierkrampen, spierpijn, slappe spieren, pijn in de rug

Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden

Uitleg frequenties

Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen

Mag ik enzalutamide gebruiken met andere medicijnen?

Dit medicijn heeft veel wisselwerkingen met andere medicijnen. In de tekst hieronder staan alleen de werkzame stoffen van deze medicijnen, dus niet de merknamen. Of uw medicijn een van die werkzame stoffen bevat, kunt u nagaan in uw bijsluiter onder het kopje ‘samenstelling’.

De medicijnen waarmee de belangrijkste wisselwerkingen optreden, zijn de volgende.

• Gemfibrozil, een medicijn tegen te veel cholesterol en vetten in het bloed. Dit medicijn kan de bijwerkingen van enzalutamide versterken. Overleg met uw arts voordat u gemfibrozil gaat gebruiken. Uw arts zal de dosering van enzalutamide aanpassen.
• Anticonceptiepil. Omdat alleen mannen enzalutamide gebruiken, is deze wisselwerking niet van belang.
• Sommige medicijnen tegen hiv en hepatitis C. Vraag aan uw apotheker om welke medicijnen dit gaat.
• Sommige medicijnen tegen kanker. Vraag aan uw apotheker om welke medicijnen dit gaat. De werking of bijwerkingen van deze medicijnen kunnen veranderen. Overleg hierover met uw arts.
• Mannelijke geslachtshormonen, zoals androstanolon, nandrolon, prasteron of testosteron. Enzalutamide kan de werking van deze medicijnen tegengaan. Of mogelijk werkt enzalutamide juist minder goed. Overleg hierover met uw arts. Uw arts schrijft mogelijk een ander medicijn voor.

Enzalutamide vermindert de werking van onderstaande medicijnen. Overleg met uw arts voordat u een van deze medicijnen gaat gebruiken. Ook als u al enkele weken geleden bent gestopt met enzalutamide. Het effect op deze medicijnen kan namelijk nog lang aanhouden, ook na stoppen met dit medicijn.
Uw arts zal u eventueel een ander middel voorschrijven of de hoeveelheid van dit medicijn extra controleren.

• de afweeronderdrukkende medicijnen ciclosporine, everolimus, tacrolimus, temsirolimus en sirolimus;
• de antipsychotica aripiprazol, brexpiprazol, broomperidol, cariprazine, clozapine, haloperidol, lurasidon, quetiapine, risperidon en sertindol;
• de antistollingsmedicijnen acenocoumarol en fenprocoumon. Geef aan de trombosedienst door als u start of stopt met dit medicijn;
• de antistollingsmedicijnen apixaban, rivaroxaban en ticagrelor. Overleg hierover met uw arts. Mogelijk schrijft uw arts een ander medicijn voor;
• bedaquiline, een medicijn tegen tuberculose;
• bijnierschorshormonen (corticosteroïden), zoals cortison, dexamethason, hydrocortison, fluticason, prednison en prednisolon. Dit is alleen van belang als u het bijnierschorshormoon meerdere weken moet gebruiken;
• de cholesterolverlagende medicijnen atorvastatine en simvastatine;
• de medicijnen tegen depressie buspiron en mirtazepine;
• doxycycline, een antibioticum;
• ebastine, een anti-allergiemedicijn;
• de medicijnen tegen epilepsie perampanel, topiramaat en zonisamide;
• fesoterodine, een medicijn tegen urine-incontinentie;
• guanfacine, een medicijn tegen ADHD;
• de medicijnen bij hartklachten disopyramide, ivabradine en kinidine;
• isavuconazol, een medicijn tegen schimmelinfecties;
• macitentan, een middel tegen pulmonale arteriële hypertensie (hoge bloeddruk in de longen);
• de medicijnen tegen maagklachten omeprazol en esomeprazol;
• mefloquine, een medicijn tegen malaria;
• methadon, een medicijn tegen hevige pijn en tegen verslaving. Als u start met enzalutamide kunt u ontwenningsverschijnselen krijgen;
• de medicijnen tegen misselijkheid en braken aprepitant, fosaprepitant en netupitant;
• de pijnstillers fentanyl en oxycodon. Overleg met uw arts als uw pijnklachten terugkomen;
• de medicijnen tegen reuma of andere chronische ontstekingen tofacitinib en upadacitinib;
• de slaap- en rustgevende medicijnen alprazolam, midazolam, zolpidem en zopiclon;
• tolvaptan, een medicijn gebruikt bij nierziekte;
• ulipristal, een medicijn bij vleesbomen in de baarmoeder. Omdat alleen mannen enzalutamide gebruiken is deze wisselwerking niet van belang;

Het is belangrijk dat uw arts weet welke medicijnen u nog meer gebruikt. Neem daarom uw medicatieoverzicht mee als u naar het ziekenhuis gaat. Dit is een overzicht waarop staat welke medicijnen u gebruikt. Er staat ook andere belangrijke informatie op. Bijvoorbeeld of u allergisch bent voor bepaalde medicijnen. U kunt dit overzicht bij uw eigen apotheek opvragen. Krijgt u in het ziekenhuis nieuwe medicijnen, of verandert er iets aan uw medicijngebruik? Geef dit dan ook weer door aan uw eigen apotheek. Dan blijft uw medicatieoverzicht actueel.

Kan ik met dit medicijn autorijden, alcohol drinken en alles eten of drinken?

autorijden?
Dit medicijn kan vermoeidheid, evenwichtsproblemen en concentratieproblemen veroorzaken. Dit kan uw rijvaardigheid beïnvloeden. Rijd geen auto als u hier last van heeft.

alcohol drinken en alles eten?
Bij dit medicijn zijn hiervoor geen beperkingen.

Mag ik dit medicijn gebruiken als ik zwanger ben, wil worden of borstvoeding geef?

Dit medicijn wordt alleen door mannen met prostaatkanker gebruikt. Bent u een vrouw en gebruikt uw partner dit medicijn? Tijdens de behandeling van uw partner en tot 3 maanden daarna mag u niet zwanger worden. Bespreek met uw arts een betrouwbare anticonceptiemethode.

Hoe gebruik ik dit medicijn?

Kijk voor de juiste dosering op het etiket van de apotheek.

Hoe?

• Capsules: de capsule heel doorslikken zonder te kauwen met een half glas water. De capsules niet openmaken.
• Tabletten: de tablet heel doorslikken zonder te kauwen met een half glas water. De tabletten niet fijnmaken.

Wanneer?
U neemt het medicijn eenmaal per dag in. Kies een vast tijdstip, dan vergeet u minder snel een dosis. Bijvoorbeeld ’s ochtends bij het ontbijt.

Hoelang?
Het is afhankelijk van het effect en uw persoonlijke omstandigheden hoe lang u dit medicijn kunt gebruiken.